दिवाळी म्हणजे आनंद, उत्साह आणि चविष्ट पदार्थांचा महोत्सव. दिवाळी म्हटली की सर्वप्रथम आठवण येते ती फराळाची. आपल्या महाराष्ट्रात प्रत्येक घरात दिवाळीच्या फराळाचे वेगळे महत्त्व आहे. लाडू, चिवडा, करंजी, चकली असे पदार्थ दिवाळीला हमखास बनवले जातात. मात्र आजच्या धावपळीच्या जीवनात वेळ कमी मिळतो. म्हणूनच बऱ्याच जणींना प्रश्न पडतो – “दिवाळी फराळ कसा पटकन करायचा?”
खरं तर फराळाचे पदार्थ अवघड नाहीत. थोडीशी तयारी, योग्य रेसिपी आणि थोडासा वेळ दिला तर झटपट आणि चविष्ट फराळ सहज करता येतो. चला तर मग पाहूया 10 सोपे आणि झटपट दिवाळी फराळ पदार्थ जे प्रत्येक घरात करता येतील आणि ज्यामुळे दिवाळीची मजा आणखी वाढेल.
Table of Contents
10 सोपे आणि झटपट दिवाळी फराळ पदार्थ
१. चिवडा
चिवडा हा दिवाळी फराळाचा राजा मानला जातो. पातळ पोहे, शेंगदाणे, कडबोळी, डाळे आणि मसाले वापरून हा पदार्थ पटकन बनतो. कमी वेळात जास्त प्रमाणात तयार होतो म्हणून हा प्रत्येक घरात पहिल्यांदा केला जातो. चिवडा मसालेदार, तिखट-गोड किंवा अगदी सौम्य चवीचा करता येतो. आजकाल लोक कमी तेल वापरून हेल्दी प्रकारही बनवतात.
चिवड्याचे वैशिष्ट्य म्हणजे तो दिवसभर कधीही खाता येतो. चहा सोबत तर त्याची चव अजून खुलते. दिवाळीत आलेले पाहुणे असतील तर त्यांच्यासमोर सर्वात आधी प्लेटमध्ये चिवडाच वाढला जातो. म्हणूनच दिवाळी फराळ चिवड्याशिवाय अपूर्ण वाटतो.
२. शंकरपाळी
गोड पदार्थात शंकरपाळ्यांना खूप मागणी असते. मैदा, साखर, तूप आणि दूध वापरून हा पदार्थ तयार होतो. लहान मुलांपासून मोठ्यांपर्यंत सगळ्यांना शंकरपाळे खूप आवडतात. गोड आणि खुसखुशीत तुकडे तोंडात टाकल्यावर लगेच विरघळतात.
शंकरपाळे बनवायला वेळ कमी लागतो आणि एकदा केले की आठवडाभर टिकतात. दिवाळीच्या फराळाची प्लेट शंकरपाळ्यांशिवाय कधीही पूर्ण वाटत नाही. आजकाल काहीजणी खारे शंकरपाळेही करतात जे तिखट-नमकीन आवडणाऱ्यांसाठी उत्तम पर्याय आहेत.
३. करंजी
करंजी हा दिवाळीचा खास गोड पदार्थ आहे. सुंठ, खवा, नारळ, साखर, सुकामेवा आणि सुगंधी मसाले यांचा सारण करून मैद्याच्या पापुद्र्यात भरून करंजी तळतात. करंजी खायला कुरकुरीत लागते आणि आतून गोडसर भरलेले असते.
आजकाल करंजीचे अनेक प्रकार दिसतात. खोबऱ्याची करंजी, खव्याची करंजी, चॉकलेट करंजी वगैरे. पण पारंपरिक खोबऱ्याची करंजी आजही लोकांना जास्त प्रिय आहे. करंजी बनवायला थोडा वेळ लागतो, पण जर वेळेची पूर्वतयारी केली तर तीही झटपट होऊ शकते.
४. चकली
चकली म्हणजे दिवाळी फराळाचा अभिमान. भगर, डाळीचे पीठ, तांदूळ पीठ किंवा तयार चकली पीठ वापरून झटपट चकली करता येते. गरम तेलात तळल्यावर ती खुसखुशीत होते. चकली खाल्ल्यावर तोंडाला लागणारा तो खास मसालेदार स्वाद सगळ्यांना मोहवतो.
चकलीचा खास गुणधर्म म्हणजे ती लांब टिकते. त्यामुळे एकदा मोठ्या प्रमाणात करून ठेवली की दिवाळीच्या दिवसात रोज वेगळा फराळ करण्याची गरज नसते. आजकाल लोक बेक केलेली चकलीही करतात जी आरोग्यदायी पर्याय ठरते.
५. लाडू
लाडू हा गोड पदार्थ नेहमीच सर्वांचा लाडका असतो. बेसन लाडू, रवा लाडू, नारळ लाडू, बोर्नव्हिटा लाडू, ड्रायफ्रूट लाडू – असे कितीतरी प्रकार दिवाळीत केले जातात. लाडू बनवताना घरभर सुगंध दरवळतो आणि तोच दिवाळीचा मूड निर्माण करतो.
लाडू बनवायला थोडा वेळ लागतो, पण तो झटपट करण्यासाठी रेडीमेड पीठ किंवा साखरेच्या पाकाऐवजी गूळ वापरणे सोपे जाते. लहान मुलांना ड्रायफ्रूट लाडू खूप आवडतात. ते पौष्टिक असल्यामुळे आरोग्यासाठीही चांगले ठरतात.
६. कडबोळी
कडबोळी हा स्नॅक्स प्रकारातील आवडता फराळ पदार्थ आहे. चणाडाळ पीठ, तांदळाचे पीठ आणि मसाले वापरून त्याची पीठं करून गोलसर तळली जाते. ती खायला कुरकुरीत आणि मसालेदार लागते.
कडबोळी चिवड्याबरोबर किंवा चहासोबत खाल्ली जाते. तिने तोंडाला लागणारा स्वाद अप्रतिम असतो. काही ठिकाणी तिला “कांकणवाळी” किंवा “कडबोळी चिवडा” असे प्रकार करूनही खाल्ले जाते.
७. अनारसे
अनारसे हा पारंपरिक गोड पदार्थ आहे. तांदूळ, गूळ आणि खसखस वापरून अनारसे केले जातात. अनारसांचा खास स्वाद आणि कुरकुरीतपणा खूप वेगळा असतो. हा पदार्थ साधारणपणे थोडा अवघड वाटतो, पण योग्य तयारी केली तर पटकन होऊ शकतो.
अनारसे दिवाळीत शुभ मानले जातात. गोडसर आणि सुगंधी असल्यामुळे त्यांचा आस्वाद घेतल्यावर दिवाळीचे वातावरण अधिक उत्सवी वाटते.
८. करंजीसारखी घारगे
कधी वेळ कमी असेल तर करंजीच्या ऐवजी झटपट घारगे बनवता येतात. गुळ, गहू पीठ, तेल आणि थोडा वेलदोडा वापरून घारगे खूप पटकन तयार होतात.
घारग्यांचा स्वाद साधा पण लज्जतदार असतो. एकदा खाल्ले की पुन्हा पुन्हा खावंसं वाटतं. मुलांना शाळेत डब्यात द्यायलाही हा उत्तम पर्याय ठरतो.
९. खारे पारे
गोड शंकरपाळ्याबरोबरच खारे पारेही लोकप्रिय आहेत. त्यात अजिबात गोड नसते, फक्त मीठ, मसाले आणि तेल असते. हे तोंडाला छान लागत असल्यामुळे दिवसभर कुरकुरत खायला लोकांना आवडतात.
खारे पारे पटकन तयार होतात आणि जास्त काळ टिकतात. त्यामुळे दिवाळीत हा पदार्थ नक्कीच बनवला जातो.
१०. शेव
शेव हा खूप झटपट होणारा फराळ पदार्थ आहे. बेसनाचे पीठ आणि मसाले वापरून शेव करून ती तळतात. ती खायला हलकी, कुरकुरीत आणि मसालेदार लागते.
शेव एकटी खाल्ली तरी छान लागते, पण चिवड्यात टाकल्यावर तिचा स्वाद अजून खुलतो. दिवाळीत घरात केलेली ताजी शेव सगळ्यांच्या आवडीची ठरते.
निष्कर्ष
दिवाळी म्हणजे आनंद, उत्सव आणि खाद्यसंस्कृतीचा मिलाफ. पारंपरिक गोड-तिखट पदार्थांच्या चवीमुळे दिवाळीची मजा दुप्पट होते. आजच्या धावपळीच्या काळात वेळ कमी मिळतो, पण हे 10 सोपे आणि झटपट दिवाळी फराळ पदार्थ करून तुम्ही दिवाळीचा फराळ चविष्ट आणि खास बनवू शकता.
थोडी तयारी, थोडी सर्जनशीलता आणि घरातील सगळ्यांची मदत घेतली तर दिवाळी फराळ करणे अजिबात कठीण नाही. खरेतर, हा फराळ करणे म्हणजे घरातील एकत्रित आनंदाचा भाग असतो. म्हणूनच यंदाच्या दिवाळीत हे सोपे पदार्थ करून पाहा आणि आपल्या परिवाराला चवदार फराळाचा आनंद द्या.
